Tien-szan - Chan Tengri (2004)

Fotorelacja z wyprawy do Kirgistanu na Chan Tengri w górach Tien-szan.

W roku 2004 wybrałem się ponownie w Tien-szan z zamiarem zdobycia Chan Tengri (7010). Wraz ze mną pojechał też Mateusz z którym wspinaliśmy się razem na Kaukazie rok wcześniej oraz Paweł. Na Chana planowaliśmy wychodzić od strony południowej – kirgiskiej. Wcześniej chcieliśmy zdobyć aklimatyzację w znanym już przeze mnie z wyjazdu Tien-szan 2001 pasmie Terskej Ałatau (Terskey Ala-Too). Niestety wypadek w pierwszej części wyjazdu skorygował nasze plany ;(. Jednak samo spotkanie z tienszanskimi siedmiotysięcznikami oraz gigantycznym lodowcem Inylczek było niezapomnianym przeżyciem. Do Kirgistanu dotarliśmy pociągiem z Brześcia z przesiadką w Moskwie.

: Trzech panów w kapeluszach – Paweł, Mateusz i Paweł na moście nad rzeką Moskwą.

: Trzech panów w kapeluszach i… łysy pan w mauzoleum!

: W pociągu spędziliśmy parę dni oglądając niekończące się kazachskie stepy.

: Nasza wesoła współpasażerka z pekińczykiem.

: Pociągiem dojechaliśmy do Biszkeku a stamtąd busem przejechaliśmy do Karakolu położonego u stóp pasma Terskej Ałatau. Mieliśmy odebrać tam zamówione wcześniej pozwolenia na przebywanie w strefie przygranicznej – potrzebne do dotarcia pod Chan Tengrii. Potem zamierzaliśmy dostać się do widocznej za miastem doliny Karakol.

: Na dworcu autobusowym można obejrzeć poradzieckie malowidła.

: Stare nazwy republiki i miasta Karakol zostały zamalowane. Dawniej Karakol nazywał się Przewalsk.

: Razem z grupą rosyjskich turystów wynajęliśmy busa który miał nas zawieźć do doliny Karakol. Naszym ambitnym celem aklimatyzacyjnym był szczyt Dżygit(5170) drogą 4A.

: Wjazd na teren Parku Narodowego Karakol.

: Niestety niedaleko od wjazdu w dolinę nasz zdezelowany wehikuł – UAZ 452 z nie do końca znającym się na rzeczy kierowca przewrócił się na prostej drodze. Oprócz paru potłuczonych jedyna ofiarą okazałem się ja – przy upadku przywalony plecakami wybiłem sobie bark. Wyskoczyłem z busa z podniesioną ręką której nie mogłem zgiąć. Szybkiej operacji nastawienia – przez mocne pociągnięcie dokonał Mateusz, jednak ból był naprawdę silny. Nie mogłem zasnąć następnej nocy z powodu bólu.

: Oczywiście o wspinaczce nie mogło być mowy zeszliśmy więc do Karakolu by skorzystać z porady lekarza. Po prześwietleniu barku lekarz stwierdził że kości całe i właściwie to mogę się wspinać ale nie mogę podnosić ręki!!

: Zdecydowaliśmy że wybierzemy się się pod Chan Tengri i chłopaki będą próbować wchodzić na szczyt – a ja doję dokąd się mi uda. Do bazy Maia Adyr w dolinie Inilczeku pojechaliśmy ciężarówką która jechała tam po alpinistów wracających spod Chana. Droga przebiega doliną Turgen Aksu i przez przełęcz Czon Aszu.

: Jechaliśmy „wachtowką” (autobusem terenowym) NEFAZ 42116 na podwoziu URALa 43206 należącym do jednej z wielu firm obsługujących turystów w Kirgistanie.

: Pomnik budowniczych drogi Przewalsk – Inylczek.

: Tablica pamiątkowa i informacyjna o zbudowanej w latach osiemdziesiątych drodze.

: Zaczynają się strome podjazdy na przełęcz Czon Aszu na wysokość 3822 m.

: Zjazd z przełęczy do doliny Ottyk. W oddali widać już szczyty Inylczeskiego grzbietu.

: W bazie Majda Adyr czekamy dwa dni na helikopter do bazy pod Chan Tengri. Przez ten czas pogoda jest niestety nielotna.

: Kolejny dzień zapowiada się pięknie i od rana przygotowujemy się do lotu. Wkładamy na siebie wszystkie ciuchy i skorupy żeby zmniejszyć ciężar bagażu na który jest limit.

: Lecimy maszyną Mi 8T.

: Po drodze mijamy ujście lodowca Północny Inylczek ze słynnym jeziorem Merzbachera które jednak o tej porze roku już spłynęło.

: Lądujemy w bazie na morenie lodowca Południowy Inylczek u wylotu lodowca Zwiezdoczka.

: Cieszymy się pierwszymi widokami na nasz cel – Chan Tengri (7010).

: Chan Tengri o zachodzie słońca.

: Zachód słońca nad lodowcem Inylczek Południowy.

: Lodowiec Zwiezdoczka, po lewej masyw Piku Pobiedy(7439) (sam szczyt niewidoczny), pośrodku Pik Nehru(6742) a z prawej Pik Dziki (4832).

: Mój wybity bark dalej boli i większą część czasu rękę noszę na temblaku.

: Widok z bazy w dół lodowca Południowy Inylczek, po prawej Pik Petrowskiego(5860) a bliżej Pik Sowieckiej Kirgizji(5561).

: Szczątki jednego z wojskowych śmigłowców który rozbił się w bazie.

: Dla aklimatyzacji wychodzimy „na lekko” do obozu pierwszego pod Chanem.

: Lodowiec Południowy Inylczek jest jednym z najdłuższych lodowców górskich na świecie. Jego długość sięga 61 km.

: Kuluar (lodowiec) Semienowskiego którym prowadzi normalna droga na Chan Tengri. Kilka dni wcześniej doszło tam do jednej z największych tragedii w tym rejonie. Na grupę wspinaczy wychodzących kuluarem wczesnym rankiem spadła lawina seraków ze zboczy Piku Czapajewa (na zdjęciu po lewej). Zginęło 11 ludzi.

: Górne partie lodowca Inylczek, z lewej Pik Pogrebeckiego(6527) a z prawej Pik Mailina (5285).

: Kolejnego poranka wychodzimy ze sprzętem do jedynki.

: Obóz pierwszy na morenie pod kuluarem.

: Na końcu doliny pokazał się Pik Wojennych Topografów(6873).

: Słynne Marmurowe żebro na Chan Tengri (po lewej u góry).

: Bojąc się lawin wchodzimy w kuluar o północy a nie jak wcześniej zalecano o ok. trzeciej nad ranem. W nocy spod lawiniska przeświecały jeszcze słabym światłem latarki ofiar lawiny sprzed paru dni. Wszystkich ciał spod paru metrowych zwałów śniegu i lodu nie udało się wyciągnąć.

: Do „dwójki” na ok. 5200 doszliśmy koło południa.

: Pik Pobiedy (7439) o zachodzie.

: Pobieda i Paweł. Przed masywem Pobiedy widać Pik Triechglawyj(5504), z lewej Pik Piramida(5876) i Aktau(6181).

: Kolejnego dnia dotarliśmy do obozu trzeciego pod przełęczą na wysokości 5800.

: W „trójce” funkcjonują wykopane na początku sezonu jamy śnieżne. My zajmujemy jedną z nich na parę dni.

: Widok z „trójki” na kopułę szczytową Chan Tengri (7010).

: „Mieszkania” w jamie śnieżnej są niekiedy całkiem komfortowo wyposażone.

: Pik Pobiedy (7439).

: Po jednym dniu aklimatyzacyjnego „siedzenia” w trójce Paweł i Mateusz spróbowali zaatakować szczyt jednak wrócili się z poręczówek na grani przemrożeni i zniechęceni – nie byli dość zaaklimatyzowani. Podjęli męską decyzję i odpuścili sobie szczyt uważając że jednak nie są na niego przygotowani. Na zdjęciu poręczówka ponad trójką wyprowadzająca na przełęcz.

: Ja tymczasem jako „inwalida” korzystając z dobrej pogody wybrałem się na „spacer” do pierwszych poręczówek na grani. Na zdjęciu widać Plecy Czapajewa(6120) przez które prowadzi droga od strony Kazachstanu z lodowca Inylczek Pólnocny. Pod przełęczą widać obóz trzeci.

: Obóz drugi na kazachskim północnym ramieniu piku Czapajewa.

: Pik Czapajewa(6371).

: Pik Semienowa(5816) położony w grzbiecie Sary-Dżas na pólnoc od lodowca Inylczek Północny.

: Grzbiet Sary-Dżas. Od lewej przełęcz Odinacti, Pik Bajankol(5841), Pik Kazachstan(5761) i śnieżny Pik Karlytau (5450).

: Zwornikowy szczyt Marmurowej Ściany (Pik Mramornoj Stieny)(6400).

: Po trzech dniach w obozie trzecim zeszliśmy a właściwie zbiegliśmy kuluarem do bazy kończąc działalność górską.

: Do Majda Adyru wróciliśmy „śmigłem”.

: Ogorzałe twarze w Majda Adyrze wyrzucają z wnętrza helikoptera bagaże. Czyli Tien-szańskie dyktando.

: Pożegnanie z górami

: Na przełęczy Czon Aszu (3822).

: Po powrocie do Karakolu postanowiliśmy pozwiedzać miasto i okolicę. „Smocza jama…ustna” w Karakolu.

: Wybraliśmy się do Dżety Oguz – słynnych formacji czerwonego piaskowca należących do formacji trzeciorzędowych molas kontynentalnych.

: Ta skała nosi romantyczną nazwę „Złamane serce”.

: Z drugiej strony „Złamane serce” to „Siedem byków”.

: Zawsze Coca Cola i „Siedem byków” +1.

: Obok skał znajduje się Kurort Dżety Oguz wykorzystujący gorące radonowe źródła. Czasy świetności kurort ma już za sobą a kiedyś odwiedzał go sam Jurij Gagarin!

: Na łąkach w pobliżu kurortu rozłożonych jest dużo sezonowych pasiek.

: Oprócz wód leczniczych i miodu można tam znaleźć również wiele roślin o zastosowaniu medycznym np. konopie siewne (Cannabis sativa).

: Kolejnym naszym celem była dolina Altyn Araszan słynąca z gorących źródeł. Żeby do nich dotrzeć wybraliśmy się na trzy dniowy treking.

: W Tien-szaniu rośnie wyjątkowo strzelisty świerk Schrenka (Picea schrenkiana).

: Wybraliśmy się też na wycieczkę nad jezioro Issyk-kul które jest uznawane z drugie co do wielkości górskie jezioro świata. Położone jest na wysokości 1068 m.

: Obejrzeliśmy także pomnik upamiętniający prawdopodobnie spotkanie trzeciego stopnia z „obcymi”!

: W drodze powrotnej do Biszkeku odwiedziliśmy również wieżę Burana. Minaret jest pozostałością po mieście Balasagun stolicy chanatu karachanidów – funkcjonującym pomiędzy IX a XIV w n.e. W okresie największego rozkwitu powierzchnia miasta dochodziła do 30 km² i funkcjonowało tam ok. 200 meczetów. Miasto było ważnym centrum handlowym na jednej z odnóg Jedwabnego Szlaku.

: Wokół wieży zgromadzone są kamienne stele tzw. balbale pochodzące głównie z okresu tureckiego (wczesne średniowiecze).

: Na pożegnanie z Kirgizją pomachał nam Frunze były patron Biszkeku.

: Trzej smutni panowie w nowych kapeluszach. Zaopatrzeni w tradycyjne kirgiskie „kalpaki” wracamy do Polski.

Fotorelacja z wyprawy do Kirgistanu na Chan Tengri w górach Tien-szan.

Trzech panów w kapeluszach – Paweł, Mateusz i Paweł na moście nad rzeką Moskwą.

Trzech panów w kapeluszach i… łysy pan w mauzoleum!

W pociągu spędziliśmy parę dni oglądając niekończące się kazachskie stepy.

Nasza wesoła współpasażerka z pekińczykiem.

Na dworcu autobusowym można obejrzeć poradzieckie malowidła.

Stare nazwy republiki i miasta Karakol zostały zamalowane. Dawniej Karakol nazywał się Przewalsk.

Razem z grupą rosyjskich turystów wynajęliśmy busa który miał nas zawieźć do doliny Karakol. Naszym ambitnym celem aklimatyzacyjnym był szczyt Dżygit(5170) drogą 4A.

Wjazd na teren Parku Narodowego Karakol.

Oczywiście o wspinaczce nie mogło być mowy zeszliśmy więc do Karakolu by skorzystać z porady lekarza. Po prześwietleniu barku lekarz stwierdził że kości całe i właściwie to mogę się wspinać ale nie mogę podnosić ręki!!

Jechaliśmy „wachtowką” (autobusem terenowym) NEFAZ 42116 na podwoziu URALa 43206 należącym do jednej z wielu firm obsługujących turystów w Kirgistanie.

Pomnik budowniczych drogi Przewalsk – Inylczek.

Tablica pamiątkowa i informacyjna o zbudowanej w latach osiemdziesiątych drodze.

Zaczynają się strome podjazdy na przełęcz Czon Aszu na wysokość 3822 m.

Zjazd z przełęczy do doliny Ottyk. W oddali widać już szczyty Inylczeskiego grzbietu.

W bazie Majda Adyr czekamy dwa dni na helikopter do bazy pod Chan Tengri. Przez ten czas pogoda jest niestety nielotna.

Kolejny dzień zapowiada się pięknie i od rana przygotowujemy się do lotu. Wkładamy na siebie wszystkie ciuchy i skorupy żeby zmniejszyć ciężar bagażu na który jest limit.

Lecimy maszyną Mi 8T.

Po drodze mijamy ujście lodowca Północny Inylczek ze słynnym jeziorem Merzbachera które jednak o tej porze roku już spłynęło.

Lądujemy w bazie na morenie lodowca Południowy Inylczek u wylotu lodowca Zwiezdoczka.

Cieszymy się pierwszymi widokami na nasz cel – Chan Tengri (7010).

Chan Tengri o zachodzie słońca.

Zachód słońca nad lodowcem Inylczek Południowy.

Lodowiec Zwiezdoczka, po lewej masyw Piku Pobiedy(7439) (sam szczyt niewidoczny), pośrodku Pik Nehru(6742) a z prawej Pik Dziki (4832).

Mój wybity bark dalej boli i większą część czasu rękę noszę na temblaku.

Widok z bazy w dół lodowca Południowy Inylczek, po prawej Pik Petrowskiego(5860) a bliżej Pik Sowieckiej Kirgizji(5561).

Szczątki jednego z wojskowych śmigłowców który rozbił się w bazie.

Dla aklimatyzacji wychodzimy „na lekko” do obozu pierwszego pod Chanem.

Lodowiec Południowy Inylczek jest jednym z najdłuższych lodowców górskich na świecie. Jego długość sięga 61 km.

Górne partie lodowca Inylczek, z lewej Pik Pogrebeckiego(6527) a z prawej Pik Mailina (5285).

Kolejnego poranka wychodzimy ze sprzętem do jedynki.

Obóz pierwszy na morenie pod kuluarem.

Na końcu doliny pokazał się Pik Wojennych Topografów(6873).

Słynne Marmurowe żebro na Chan Tengri (po lewej u góry).

Bojąc się lawin wchodzimy w kuluar o północy a nie jak wcześniej zalecano o ok. trzeciej nad ranem. W nocy spod lawiniska przeświecały jeszcze słabym światłem latarki ofiar lawiny sprzed paru dni. Wszystkich ciał spod paru metrowych zwałów śniegu i lodu nie udało się wyciągnąć.

Do „dwójki” na ok. 5200 doszliśmy koło południa.

Pik Pobiedy (7439) o zachodzie.

Pobieda i Paweł. Przed masywem Pobiedy widać Pik Triechglawyj(5504), z lewej Pik Piramida(5876) i Aktau(6181).

Kolejnego dnia dotarliśmy do obozu trzeciego pod przełęczą na wysokości 5800.

W „trójce” funkcjonują wykopane na początku sezonu jamy śnieżne. My zajmujemy jedną z nich na parę dni.

Widok z „trójki” na kopułę szczytową Chan Tengri (7010).

„Mieszkania” w jamie śnieżnej są niekiedy całkiem komfortowo wyposażone.

Pik Pobiedy (7439).

Ja tymczasem jako „inwalida” korzystając z dobrej pogody wybrałem się na „spacer” do pierwszych poręczówek na grani. Na zdjęciu widać Plecy Czapajewa(6120) przez które prowadzi droga od strony Kazachstanu z lodowca Inylczek Pólnocny. Pod przełęczą widać obóz trzeci.

Obóz drugi na kazachskim północnym ramieniu piku Czapajewa.

Pik Czapajewa(6371).

Pik Semienowa(5816) położony w grzbiecie Sary-Dżas na pólnoc od lodowca Inylczek Północny.

Grzbiet Sary-Dżas. Od lewej przełęcz Odinacti, Pik Bajankol(5841), Pik Kazachstan(5761) i śnieżny Pik Karlytau (5450).

Zwornikowy szczyt Marmurowej Ściany (Pik Mramornoj Stieny)(6400).

Po trzech dniach w obozie trzecim zeszliśmy a właściwie zbiegliśmy kuluarem do bazy kończąc działalność górską.

Do Majda Adyru wróciliśmy „śmigłem”.

Ogorzałe twarze w Majda Adyrze wyrzucają z wnętrza helikoptera bagaże. Czyli Tien-szańskie dyktando.

Pożegnanie z górami

Na przełęczy Czon Aszu (3822).

Po powrocie do Karakolu postanowiliśmy pozwiedzać miasto i okolicę. „Smocza jama…ustna” w Karakolu.

Wybraliśmy się do Dżety Oguz – słynnych formacji czerwonego piaskowca należących do formacji trzeciorzędowych molas kontynentalnych.

Ta skała nosi romantyczną nazwę „Złamane serce”.

Z drugiej strony „Złamane serce” to „Siedem byków”.

Zawsze Coca Cola i „Siedem byków” +1.

Obok skał znajduje się Kurort Dżety Oguz wykorzystujący gorące radonowe źródła. Czasy świetności kurort ma już za sobą a kiedyś odwiedzał go sam Jurij Gagarin!

Na łąkach w pobliżu kurortu rozłożonych jest dużo sezonowych pasiek.

Oprócz wód leczniczych i miodu można tam znaleźć również wiele roślin o zastosowaniu medycznym np. konopie siewne (Cannabis sativa).

Kolejnym naszym celem była dolina Altyn Araszan słynąca z gorących źródeł. Żeby do nich dotrzeć wybraliśmy się na trzy dniowy treking.

W Tien-szaniu rośnie wyjątkowo strzelisty świerk Schrenka (Picea schrenkiana).

Wybraliśmy się też na wycieczkę nad jezioro Issyk-kul które jest uznawane z drugie co do wielkości górskie jezioro świata. Położone jest na wysokości 1068 m.